BEYİN VE BEYİN DALGALARI

Erişkin bir insanda beyin 1250 – 1650 gram ağırlığında bir organdır. Vücudumuzdaki tüm organ, doku ve hücrelerin bir elektrik aktivitesi vardır.

En sık duyduğumuz, kalbin elektriksel aktivitesini ölçen EKG (Elektro Kardiyo Grafi) gibi beyinin de elektriksel aktivitesi ölçülebilmektedir. Beynin elektrik aktivitesi EEG (Elektro Ensefalo Grafi) ile saptanır. Saçlı deri üzerine yerleştirilen iletken elektrotlar vasıtasıyla beyin hücrelerinin ürettiği elektrik akımları kaydedilir. Beyin dalgaları beynin faaliyet ve fonksiyon bozukluklarını göstermesi nedeniyle önemli bir tetkik aracıdır.

Gündüz ve gece, fiziksel ve zihinsel faaliyetlerimize bağlı olarak beynin ürettiği kompleks bir elektriksel dalga aktivitesi görülür. Beyin tüm dalgaları aynı anda üretmekte olup faaliyete bağlı olarak bir dalga boyu daha baskın hal alır. Tüm dalgalar gibi beyin dalgaları da iki özelliklerine göre ölçülür. Birincisi elektriksel aktivitenin hızı yani frekansıdır. Frekans dalganın saniyede kaç defa tekrarlandığıdır. cps - cycles per second (saniyede döngü) veya Hz olarak ifade edilir. İkinci özellik amplitüd yani dalganın gücü - yüksekliğidir.

Gamma 26 – 100 cps

 Beta 14 – 32 cps

Günlük olağan faaliyetler esnasındaki uyanıklık halinde beyin saniyede 14 ile 32 arası dalga üretir ki bu dalgalar Beta dalgası olarak adlandırılır. Bu seviyede beş duyumuz devrededir ve dikkatimizi dış dünyanın uyaranlarına yöneltebildiğimiz bilinç halindeyizdir. Bir sorunla uğraşırken, karar vermemiz gerekirken, tedirgin olduğumuzda, tetikte olduğumuzda, bir konuya odaklandığımızda, bir bilgiyi öğrenmeye çalıştığımızda hızlı Beta ile Gama dalgası arası aktivite hakim olur. Beta dalgası odaklı programlar sınavlarda, spor müsabakalarında, sunum yapma gibi faaliyetlerde, uyanık ve tetikte olmamız gereken işlerde başarıya yardımcı olur. Ancak aşırı Beta ve Gamma aktivitesi kas gerginliğini ve kan basıncını arttırabilir anksiyete, kızgınlık ve agresyona yol açabilir.

Alpha 7 – 14 cps

Zihinsel gevşeme, rahatlama durumlarında saniyede 7 – 14 dalga ile Alpha dalgası saptanır. Gözünde canlandırma, hayal kurma, yaratıcılık - ilham bu dalga boyunda gerçekleşir. Bu dalga boyutu hakim olduğunda yeryüzü frekansı ile rezonans, senkronizasyon ve uyumun sağlandığı söylenir. Kendimizi daha iyi hissettiğimiz, iç huzurun sağlandığı dalga hakimiyetidir. Bir yanda telaştan, korkulardan, ürküten şeylerden uzaklaştığımız, gevşeme ve rahatlamanın iç huzuru yaşanırken diğer yandan önsezilerimizin kuvvetlendiği, parlak fikirlerin doğduğu, ilham gelen, yaratıcılığın arttığı, zaman - mekan - farkındalığının genişlediği, öğrenme kabiliyetinin canlandığı bilincin derinliklerine açılan bir koridor gibidir. Alpha odaklı programlar daha çok stres tedavisinde önerilmektedir.

Theta 4 – 7 cps

Uyuklamaya başlanan ileri gevşeme halinde saniyede 4 – 7 dalga ile Theta dalgaları hakim olur. Gündüz düşlerinin görüldüğü, canlı hayallerin kurulduğu dönemdir. Yeni bilgileri almaya normal bilinçli halden daha açık olunur. Meditasyonun derin safhaları, süzülme hissi, zihninizin bedenin bağlarından kurtulması bu dalga boyutunda gerçekleşir. Ayrıca tamir edemeyip üstünü örttüğümüz bazı sırlarımızın depolandığı alan da burasıdır. Bu dalga boyutunda çoğu insan düşer. Beyin aktivitesinin neredeyse uyku aktivitesine yaklaştığı bu dalga boyunda kalp hızı, sindirim gibi otonom faaliyetler, kanamanın durdurulması gibi prosedürler, süper-öğrenme, zihnin yeniden programlanması, rüyaların geri çağrılması, self-hipnoz, artmış yaratıcılık, stresin azaltılması, eski kayıp hatıraların hatırlanması, sezgilerin güçlenmesi mümkündür.

Delta 1 – 4 cps

Derin uyku esnasında saniyede 1 – 4 dalga ile Delta dalgaları saptanır. Çok derin uyku, koma, bilinçsizlik hali bu dalga boyutunda yaşanır. Zihnin etkin ve yapıcı kontrolü psikosomatik iyileşmeyi sağlayabilir. Çalışmalar beyin dalgalarının yavaşlaması ile beynin iyileşme hızını normale göre birkaç kat arttırdığını, kan basıncı, kas gerginliği gibi faaliyetlerin daha iyi kontrol altına alındığını, üretkenliğin arttığını, sezgisel güçlerin daha iyi kullanıldığını, öğrenme ve hatırlama kapasitesinin arttığını ortaya koymaktadır. Delta aktivitesi, bilgileri arayıp bulan, harmanlayan, normalde anlaşılması güç işlevlerin anlaşılır olduğu, hatta karşınızdaki kişinin düşüncelerini okuyabileceğiniz dalga boyudur. Klasik hipnoz ve hipnoterapi, Alpha ve Theta dalgalarının hakim olduğu, gevşemiş uykuyla uyanıklık arası dönemde yapılır.

Bu yazı, Uzm. Dr. Hakan AYTAŞ’ın izni ile  www.hipnozankara.com’dan alınmıştır.

Sayfa başı